Program leczenia i usprawniania opracowywany jest na podstawie badań klinicznych i laboratoryjnych oraz testów czynnościowych.

Elementy Programu

Kwalifikacja do neurorehabilitacji odbywa się na podstawie dokumentacji wyszczególnionej w Regulaminie uczestnictwa pacjentów w programie leczenia i usprawniania para i tetraplegii pourazowej (patrz: dół strony) oraz oceny neurologicznej, spondloortopedyczneji i testów czynnościowych.

Przebieg:

  1. Ocena w zakresie osteopatii funkcjonalnej.
  2. Reedukacja nerwowo-mięśniowa. Trening cech motorycznych.
  3. Trening równowagi i stabilizacji postawy ciała.
  4. Trening wyznaczników i cech chodu.
  5. Reedukacja chodu.
  6. „Rehabilitacja ręki”
  7. Detonizacja napięcia mięśniowego i odruchów rdzeniowych.
  8. Stymulacja sensoryczna.
  9. Profilaktyka i terapia ułożeniowa ograniczeń ruchów w stawach i elastyczności mięśni i powięzi.
  10. Masaż i kąpiele lecznicze.
  11. Zabiegi fizykalne. Elektroterapia, magnetoterapia, światłolecznictwo.
  12. Dieta i suplementacja. Profilaktyka powikłań układu trawiennego i moczowego.
  13. Dobór zaopatrzenia ortopedycznego. Instruktaż.
  14. Ewaluacja wyników leczenia.
  15. Wykłady i konwersatoria poświęcone problematyce leczenia i neurorehabilitacji osób z para- i tetraplegią pourazową.
  16. Wydarzenia kulturalne.

Ilość godzin niezbędnych do realizacji codziennych zabiegów uzależniona jest od następstw urazu – nasilenia i zakresu powikłań. Wpływa na to głównie: wysokość złamania kręgosłupa, zespół uszkodzenia rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych, czas, jaki upłynął od urazu, dotychczasowy przebieg leczenia, powikłania systemowe, wiek pacjenta oraz wynik testów czynnościowych.

Szeroki zakres stosowania „metod neurorehabilitacji” u pacjentów neurologicznych (tj. osób z chorobami degeneracyjnymi ośrodkowego układu nerwowego, z mózgowym porażeniem dziecięcym, udarami mózgu, urazami mózgowia, urazami kręgosłupa z powikłaniami w postaci uszkodzenia rdzenia kręgowego i korzeni nerwowych, z zapaleniem rdzenia, izolowanym uszkodzeniem nerwów obwodowych itd.) przypomina sytuację szukania złotego antidotum na wszelkie dolegliwości.

A przecież powstanie tych koncepcji było zawsze związane z konkretnymi zaburzeniami i uwarunkowaniami z nich wynikającymi. Z drugiej strony fizjoterapia, jako dziedzina medycyny, funkcjonuje w ramach określonych wskazań i przeciwwskazań, dotyczących leczenia poszczególnych jednostek chorobowych, czego przejawem jest zlecanie, planowanie i stosowanie adekwatnych procedur. Nawet, jeżeli poznamy wiele metod postępowania, to m.in. z powodu ograniczeń czasowych, nie jesteśmy w stanie wykorzystać pełnego potencjału, jaki one dają. Miejsce pracy, predyspozycje i w końcu nasze preferencje, decydują o ostatecznej specjalizacji. Zaletą takiej sytuacji jest podnoszenie efektywności usprawniania w wąskiej dziedzinie, w naszym wypadku – w neurorehabilitacji w porażeniach i niedowładach po urazie kręgosłupa i rdzenia kręgowego.

Nie chodzi tu wyłącznie o rehabilitację funkcjonalną, czyli samodzielność na wózku, a raczej reedukację ruchowo-czuciową, u podłoża, której leży plastyczność układu nerwowego oraz potencjał reedukacji i kompensacji zaburzeń systemowych, głównie w narządzie ruchu. Fizjoterapia prowadzona w naszym Ośrodku jest, zatem ukierunkowana na stymulację układu nerwowego ze szczególnym uwzględnieniem miejsca jego uszkodzenia.

Dwudziestoletnie obserwacje i doświadczenie pozwalają nam zaproponować pacjentom specjalistyczny program neurorehabilitacji, opracowany adekwatnie do indywidualnych potrzeb i możliwości.

Regulamin uczestnictwa pacjentów w programie leczenia i usprawniania para- i tetraplegii pourazowej

1. Kryteria kwalifikacji do programu:
Kwalifikacja pacjenta do programu usprawniania przeprowadzana jest w Zakładzie Rehabilitacji Leczniczej „Akson”, w obecności kierownika Zakładu oraz konsultującego lekarza.

Warunki przyjęcia:

1.1. Pacjent z uszkodzeniem kręgosłupa i rdzenia kręgowego lub ogona końskiego, powinien posiadać stosunkowo duży stopień niezależności funkcjonalnej, nie wymagający stosowania respiratora, wewnętrznego cewnika moczowego lub jakichkolwiek cewników wewnątrznaczyniowych.
1.2. Pacjent bez odleżyn.
1.3. Pacjent bez czynnej infekcji (płuc, układu moczowego, krwi itd.), udokumentowanej aktualnymi badaniami krwi i moczu (badanie ogólne i posiew) oraz badaniem rtg klatki piersiowej.
1.4. Pacjent bez nawrotowego zapalenia żył kończyn dolnych.
1.5. Pacjent z ustabilizowanym kręgosłupem (chirurgiczne zespolenie złamania), posiadający kompletną dokumentację radiologiczną, w tym aktualne wyniki badania MRI kręgosłupa (wykonane w ciągu ostatniego roku).
1.6. Brak istotnych uszkodzeń układu kostnego, sztywności w stawach, skostnień okołostawowych, uszkodzeń nerwów obwodowych, przykurczów mięśniowych (konsultacja ortopedyczna).
1.7. Brak zaawansowanej osteoporozy (badanie osteodensytometryczne + konsultacja endokrynologiczna).
1.8. Pacjent spoza Wrocławia, zakwalifikowany do leczenia, przebywa w Zakładzie z osobą towarzyszącą, korzystając z części hotelowej Zakładu, zgodnie z jej regulaminem.

2. Wykaz zalecanych konsultacji, które należy wykonać przed kwalifikacją do programu:

2.1. Urologiczna,
2.2. Ortopedyczna,
2.3. Endokrynologiczna,
2.4. Naczyniowa / internistyczna.

3. Wykaz zalecanych badań które należy wykonać przed kwalifikacją do programu:

3.1. Badanie krwi – morfologia, rozmaz manualny, OB, CRP, elektrolity, D-dimery, białko, kreatynina, kwas moczowy, mocznik, glukoza, układ krzepnięcia, poziom żelaza, cholesterol.
3.2. Badanie ogólne moczu i posiew.
3.3. Aktualne badanie MRI kręgosłupa lub rtg, jeżeli była stosowana stabilizacja wewnętrzna.

Zalecane:

3.4. Aktualne badanie EKG oraz rtg klatki piersiowej (przednio-tylne).
3.5. Badanie EMG oraz potencjałów wywołanych dotyczących uszkodzonego układu nerwowego.

Po spełnieniu wszystkich ww. kryteriów kwalifikacji (zawartych w punkcie 1, 2 i 3) oraz zabezpieczeniu możliwości finansowania pełnego leczenia, pacjent może być zakwalifikowany do programu.

4. Kryteria oceny skuteczności prowadzonej rehabilitacji:

4.1. Postępy w usprawnianiu pacjenta będą oceniane w cyklach 3 – 6 miesięcznych przy użyciu następujących metod: skala FIM, ASIA, ASHWORTH, badania elektrofizjologiczne (EMG, potencjały wywołane), osteodensytometria, badania siły mięśniowej, funkcjonalna ocena chodu oraz zestawienie wyników usprawniania reedukacji nerwowo-mięśniowej.
Brak poprawy stanu neurologicznego u pacjenta po upływie 2 lat od rozpoczęcia rehabilitacji będzie wskazaniem do zakończenia programu usprawniania. Poprawa kliniczna lub neurofizjologiczna u pacjenta w ciągu pierwszych 2 lat leczenia i rehabilitacji w Zakładzie stanowi podstawę do kontynuacji usprawniania.

5. Kryteria wyłączenia pacjenta z programu przed upływem 2 lat:

5.1. Wystąpienie powikłania, nie pozwalającego na dalszą kontynuację usprawniania- czasowe lub stałe wyłączenia (w zależności od rodzaju powikłania).
5.2. Niestosowanie się chorego do zaleceń kierownika Zakładu lub konsultującego lekarza.
5.3. Brak możliwości pokrycia kosztów leczenia.
5.4. Brak poprawy stanu zdrowia wykazany w ww. badaniach okresowych (patrz p. 4.1).