Śp. Prof. Gerwazy Świderski

Osobą bez której wsparcia i inspiracji nie byłoby możliwe powstanie Axis i Akson w obecnym kształcie był nasz patron, i przyjaciel – prof. dr hab. n. med. Gerwazy Świderski. Czołowy  światowy specjalista w zakresie leczenia urazów rdzenia kręgowego już w 1951 r. wyłonił nową gałąź medycyny – SPONDYLOLOGIĘ – czyli naukę zajmującą się kręgosłupem.

Z inicjatywy prof. Świderskiego w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych powstało Światowe Towarzystwo Spondyliatryczne. Od 1973 r. działa Polskie Towarzystwo Spondyliatryczne, którego członkiem jest od początku.
Przy znacznym udziale prof. Świderskiego już w 1991 r. powstała we Wrocławiu pierwsza w świecie Samodzielna Klinika Chorób Kręgosłupa.

Jedna z pionierskich operacji Prof. Świderskiego

Praca zawodowa

1939 r. – 1941 r. pełnił obowiązki asystenta medycznego w Szpitalu w Marysinie u dr J. Luttelmanna(ucznia prof. J. Mikulicza-Radeckiego we Wrocławiu).
1941 r. – 1943 r. leczył ciężko chorego ojca (po więzieniu w Rawiczu jako Powstańca Wielkopolskiego 1918-1919; Świderski pracował wtedy w Zespole Majątków Rolnych jako urzędnik biurowy).
1943 r. – 1946 r. zatrudnił go w Krotoszynie chirurg dr H. Staeger z Rygi – uczeń prof. Schmiedena z Heidelbergu.
1945 r. – 1949 r. wykładowca studentów stomatologii w Katedrze Anatomii Opisowej oraz asystent prof. Różyckiego w Klinice Chirurgicznej Uniwersytetu Poznańskiego (prof. Krotoski, doc. Borszewski i prof. Drews).
1949 r. – 1956 r. w czynnej służbie wojskowej jako kierownik Szpitalnego Oddziału Ortopedii i Chirurgii Urazowej w Poznaniu, zwolniono go w stopniu kapitana.
1951 r. – 1973 r. był asystentem i docentem oraz zastępcą prof. Degi w Klinice Ortopedii w Poznaniu.
1951 r. – 1973 r. pełnił zadania Krajowego Konsultanta Ministerstwa Kultury dla spraw ortopedycznej profilaktyki dla artystów wymagających wysokiej sprawności fizycznej.
1960 r. – 1973 r. kierował Oddziałem Chorób Kręgosłupa w Szpitalu Miejskim w Poznaniu oraz wykładał ortopedię dla studentów Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu.
W tym samym czasie i na tej samej uczelni zorganizował i kierował praktycznymi zajęciami z Selektywnej Kultury Fizycznej u pacjentów z chorobami kręgosłupa (wspólnie z prof. Dworakiem i prof. Kabschem).
Wykładał również ortopedyczną propedeutykę wysiłku fizycznego.
Od 1972 r. i nadal Krajowy Konsultant Spondyliatrii w Ministerstwie Górnictwa i Hutnictwa.
1973 r. – 1990 r. Dyrektor Kliniki Ortopedii i Spondyliatrii Akademii Medycznej we Wrocławiu.
1991 r. Dyrektor pierwszej w świecie samodzielnej Kliniki Chorób i Urazów Kręgosłupa we Wrocławiu.
1991 r. Kierownik Światowego Centrum Konsultacji Spondyliatrii we Wrocławiu.

Działalność dydaktyczna

Pod jego kierunkiem ukończyło specjalizację ze spondyliatrii 3500 ortopedów i rehabilitantów.

Uzyskało tytuły naukowe:

57 magistrów,
32 doktorów,
21 profesorów.

Od 1945 r. i nadal jako profesor kształci studentów uniwersyteckich. Również w tym roku założył i nadal kieruje Korporacją Studencką w Poznaniu pod kryptonimem „Koło literackie medyków”, a po 1973 r. „Świeradianum”. Liczyło ono w 1960 r. ponad 100 członków.
W 1973 r. zorganizował Koło Studenckie Ortopedów w Akademii Medycznej, wielokrotnie wyróżniane nagrodami naukowymi.

Działalność naukowa

Osiągnięcia rangi światowej:

Wyłonił w 1951:

  • nową gałąź medycyny – naukę o kręgosłupie wraz z lecznictwem
  • (spondylologię, spondyliatrię i spondylochirurgię),
  • hiperponologię – naukę o przeciążeniu (1960 r.),
  • ortopedyczną propedeutykę wysiłku fizycznego,
  • antropologię kliniczną.

Ważniejsze odkrycia i dokonania:

  • ziarniny odczynowej jako rozstrzygającej przyczynę pojawiania się bólów kręgosłupa,
  • rozróżnił chybotliwość od chwiejności połączeń międzykręgowych,
  • wyróżnił patomechanizm nerwicy kurczowej jelit.

Publikacje

Ogłosił 13 publikacji książkowych oraz 400 w czasopismach w kraju i za granicą.
Główne edycje książkowe:

  1. 3 tomy „Spondyliatrii”,
  2. Od 1945 r. wydaje czasopismo „Spondyliatria” (pierwsze w świecie),
  3. „Przeciążenie kręgosłupa i kończyn”,
  4. „Światło na drodze” (dar lekarzy polskich dla Papieża Jana Pawła II),
  5. „O godności lekarza”,
  6. „Polska w II wojnie światowej”,
  7. „Medycyna Wielkopolska na przestrzeni stuleci”,
  8. „Władysław Biegański – lekarz, filozof, etyk”,
  9. „Świeradową przesieką”,
  10. „Józef Struś – współtwórca medycyny epoki odrodzenia”,
  11. „Jan z Szamotuł – Jonston – autor pierwszej encyklopedii lekarskiej”.